Sint-Pieter en Pauwelkerk Mol krijgt nieuw Zwitsers orgel

Erfgoed Vlaanderen gaf officieel toestemming om een nieuw Zwitsers orgel te plaatsen in de Sint-Pieter en Pauwelkerk. Dit orgel komt niet in de plaats van het historische pijporgel in het doksaal, maar wordt gelijkvloers geïnstalleerd in de zijbeuk.

Door de slechte staat kan het oude orgel onmogelijk optimaal langer gebruikt worden. Een uiterst kostelijke restauratie is financieel alleen haalbaar met Vlaamse restauratiesubsidies. Het gemeentebestuur rondt momenteel een historische studie af ter voorbereiding van een restauratie- en subsidiedossier. 

De toestemming van Erfgoed Vlaanderen om een nieuw orgel te plaatsen is noodzakelijk omdat het hier gaat om een beschermd monument. Deze beslissing moet met de gekende gele affiches voor een periode van tien dagen uithangen. Op donderdag 12 oktober hangen we de affiche uit en start deze publieke consultatieperiode.

Voorjaar 2024

De plaatsing van het nieuwe orgel vraagt een aantal werkzaamheden. Zo moeten er elektriciteitsvoorzieningen komen in de noordelijke zijbeuk. Vervolgens plaatsen we daar een podium voor het nieuwe orgel, met de ingewerkte blaasbalg en orgelmotor. Op het podium komt de orgelkast. In een laatste fase volgt het plaatsen en stemmen van de pijpen. Als alles verloopt zoals gepland, is het nieuwe orgel gebruiksklaar vanaf het voorjaar 2024.

Historisch orgel

Het historisch orgel in het doksaal kan door de slechte staat niet langer optimaal gebruikt worden. Recente historische studies tonen aan dat een aantal pijpen en belangrijke delen van de bovenkast dateren uit het begin van de 17e eeuw, toen ook het orgel in onze Sint-Pieter en Pauwelkerk geplaatst werd. We spreken dan ook over het oudste bewaarde kerkorgel van België, waardoor het een enorme historische waarde heeft. Het werd gebouwd door de befaamde orgelbouwer Balthasar Rutgeerts. Dit was nog lang voor de geboorte van J.S.Bach en in het prille begin van de barokmuziek.

Restauraties en aanpassingen

Het oorspronkelijke orgel werd door verschillende restauraties aangepast en uiteindelijk mismeesterd. Zo vond in 1901 een restauratie plaats door orgelbouwer D’Hond. In 1925 en 1939 onderging het orgel herstellingswerken.

In 1959 vond een ingrijpende verbouwing plaats met een vergroting en de installatie van een elektronisch besturingssysteem. Deze laatste aanpassingen hebben het instrument jammer genoeg sterk aangepast. Een deel van de pijpen zit momenteel achter een muur, waardoor onderhoud zo goed als onmogelijk is. Dit heeft ook een grote impact op de klank en het stemmen van het instrument.

Erfgoedsubsidies

Een grondige renovatie om het historische orgel in ere te herstellen is nodig vooraleer het opnieuw optimaal kan gebruikt worden. Dit is zeer kostelijk en voor het gemeentebestuur alleen haalbaar met de vereiste Vlaamse erfgoedsubsidies. Recent liet het gemeentebestuur door een orgelkenner een grondige studie uitvoeren. Deze studie is noodzakelijk voor het uitwerken van een technisch dossier voor een grondige restauratie en het aanvragen van de nodige restauratiesubsidies.'